9 Ocak 2015 Cuma

Farklı Bir Deneyim: Brastislava Evsiz Tiyatro Festivali

Kasım ayının sonunda tiyatro festivaline katılmak ve küçük bir performansa dahil olmak için Bratislava'ya gittim. Aslında oyuncu ekipte bile değildim, projeye son dakikada bir arkadaşın yerine dahil oldum. Yol boyunca tek endişem on yıl sonra, hem de daha önce hiç deneyimlemediğim bir performansla sahneye çıkacak olmaktı, oysa hayatımın belki de en farklı deneyimini yaşayacağımı bilmiyordum henüz.

Bratislava Slovakya'nın başkenti. Slovakya, eski Çekoslovakya'nın bir parçası olan, Avusturya, Polonya, Çek Cumhuriyeti, Ukrayna ve Macaristan arasına sıkışmış hissi veren, çoğunlukla Slovenya ile karıştırılan oysa zengin tarihi ve Frankeştayn'ın vatanı  olan Karpat ormanları ile gezilesi görülesi bir ülke. Türkiye'den direkt uçuş olmadığı için Bratislava'ya Viyana'dan otobüsle geçtik. Şehre ulaştığımızda saat gece yarısına yaklaşıyordu. Otobüsten indiğimizde ilk olarak keskin bir soğuk karşıladı bizi. Konaklayacağımız hosteli ararken şehirle kısa da olsa bir tanışma fırsatı bulduk. Bratislava diğer Avrupa şehirleri gibi kurgulanmış ama buram buram Rus mimarisi kokan, bütün gece klüpleri yerin altında,  sokaklarında Balkan müziklerinin yankılandığı, en korkunç filmlerin mekanı olan, beyaz tenli,  kırmızı yanaklı ifadesiz insanları ile ilginç bir şehir. 

Eski şehir diye adlandırılan bölgenin Arnavut kaldırımlı sokakları…


Şehir merkezi…

"Merhaba dünyalı, ben dostum"


Brasitlava, Doğu Avrupa'ya özgü tekinsiz mekanlarda geçen korku filmleri için en iyi dekorlardan biri olmuş. Sanırım bol kanlı "Hostel" filmi burada çekilmiş, bu da "Hostel" filminden esinlenerek hazırlanmış kaldığımız hostelin kahvaltı salonu :) Kahvaltıyı kan lekeleri olan bir küvetin üzerinde yapmak ilginç bir deneyim oldu tabi. 


İkinci günümüzde ise asıl maceramız başladı. Şöyle ki katılmak üzere gittiğimiz festivalin adı: ERROR (Türkçe'de "hata" anlamına gelen İngilizce bir kelime) Uluslararası Evsiz Tiyatro Festivali. Ben bunu sorduğumda ekip arkadaşım Senem "evsiz tiyatro"yu "belli bir sahnesi olmayan, gezici tiyatrolar" olarak tanımlamıştı oysa gidince gördük ki "evsiz tiyatro" bildiğimiz evsizlerin örgütlenerek oluşturduğu tiyatro grubunu tanımlamak için kullanılmış. Evsiz insanlar tiyatro yaparak bütün Avrupa'yı geziyor, şimdiye kadar Prag, Viyana, Paris, Londra, Lizbon'da gösteriler düzenlemişler. Yanlış hatırlamıyorsam bir sonraki durakları da Berlin olacak :)

ERROR: Uluslararası Evsiz Tiyatro Festivali ve kimi oyuncuları…


Festival çok eski bir tiyatro salonunda her yıl düzenleniyormuş.


Tiyato ekibi yalnızca evsiz insanlardan oluşmuyor. Rehabilitasyona katılan madde bağımlısı gençler, ruhsal ve bedensel engelliler de grubun içinde yer alıyor. Örneğin ben cüce olan bir kadın dansçıyla tanıştım, muhteşemdi :) Yine aynı şekilde tekerlekli sandalyede olduğu halde performans sergileyen kadın dansçılar vardı. Dev gibi cüssesi olan oyuncuların yanı sıra cüce oyuncular aynı sahnedeydi, bir masal aleminin içinde hissettim kendimi :)) Festival, aslında toplumdan dışlanmış herkesi içeriyor bir anlamda, biz de "düşman" ilan edilen, kapalı olan sınıra rağmen ortak bir tarih ve bilinci paylaşan iki ülke Ermenistan ve Türkiye'den kadınlar olarak yer aldık bu festivalde. 

Bizim oyunumuz ikinci günün sonunda olduğu için diğer birçok performansı izleme fırsatı bulduk. 


Festivalin organizasyonunu yapan Divadlo'nun oyunundan görüntüler…


Bunlar da bizim oyundan görüntüler…Ermenistan ve Türkiye'den kadınlar olarak "Sınırötesi Hikayeler" projesi kapsamında sergilediğimiz performans çok beğenildi, hatta Almanya ekibinden davet bile aldık :)


Festivalin sonu için de bir sürpriz hazırlamışlar, son oyunun ardından sahneden bir anda Capoeira dansçıları belirdi. Önce Brezilya'dan gelen vurmalı çalgılar onlara eşlik etmeye başladı, sonra biz…İzleyici ve oyuncular, hep birlikte sahnede deli gibi dans ederek çılgın bir kapanış yaptık. Error festivalin finaline de bu yakışırdı zaten. 

Final dediğin böyle olur…



Not: Festivale dair fotoğraflar festivalin kendi sitesinden alınmıştır, daha fazlasına ulaşmak için: http://www.divadlobezdomova.sk/divadlobezdomova/Foto_ERROR_14.html